تشیع در مصر، دیروز امروز (بخش نخست)

در این مقاله به سیر حرکت سلفی گری مصری از ابتدا تا زمان سید قطب که بسیار به نظر نویسنده تندرو و خشونت بار تر شده اند، پرداخته است. از زمان سید جمال الدین اسد آبادی تا زمان ترور انور سادات و حتی تکفیر برخی از مسلمانان.مقدمهگذشته گرایی را در مصر بسیار آرام تر و معقول تر از دیگر کشور های اسلامی سید جمال الدین اسد آبادی و شیخ محمد عبده آغاز کردند. اما شاگردشان، رشید رضا، آن را به سلفی گری وهابی ها نزدیک کرد و حسن البنا، شاگرد رشید رضا، با تأسیس اخوان المسلمین هوادارانی چند میلیونی یافت. اخوان المسلمین بارها تلاش کرد مسالمت آمیز و با شرکت در انتخابات وارد ساختار قدرت در مصر شود و هر بار انگلیس با فشار بر دولت مصر راه آن ها را سد کرد؛ یک بار با انحلال و دستگیری، یک بار با مذاکره و امتیاز و بار دیگر با تقلب و زور. در این شرایط، گروه هایی تندرو سخن بزرگانی چون حسن البنا را نشنیدند و متأثر از عالمان و مجاهدانی چون المودودی و سید قطب به تندروی ـ و بعد ها وهابیت ـ نزدیک شدند. آن ها با دولت مصر شدید درگیر شدند، بارها تظاهرات و اعتراض کردند، رئیس جمهور مصر، انور سادات، را ترور کردند و در نهایت برخی مسلمانان را هم تکفیر کردند. انقلاب برای حکومت؛ جوانه های سلفی گریمصر سرزمین کهنی است که اواخر قرن دهم هجری امپراتوری عثمانی بر آن مسلط شد و سال 1177 هجری شمسی به تصرف ناپلئون در آمد.[1] هفت سال بعد، سال 1183، عثمانی با کمک بریتانیا ناپلئون را از مصر بیرون کرد و محمد علی داودی را حاکم مصر کرد تا مصر را آرام کند که او سلسله ی خدیوها (پاشاها) ی مصر را پایه گذاشت و آرام آرام مصر را از عثمانی مستقل کرد.[2]حمله ناپلئون به عثمانی و تصرف مصر و دیگر سرزمین های عربی ضعف های امپراتوری عثمانی را آشکار, ...ادامه مطلب

آرامش و چالش؛ درگیری های سلفی ها در مصراخوان که جماعتشان را هسته ی اولیه ی دولت اسلامی می دانستند معتقد بودند باید در همه ی زمینه ها فعال باشند. بنابراین، هم کارخانه ی ریسندگی بافندگی داشتند هم شرکت های مهندسی، تجاری، حمل و نقل، اطلاع رسانی، تبلیغات، جهان گردی و زراعت هم شرکت های اکتشاف معدن و تیم ها و باشگاه های ورزشی در رشته های مختلف فوتبال، بسکتبال، شنا، مشت زنی و کشتی.[89] بالاخره اخوان در سال 1323 هجری شمسی توانست در انتخابات مجلس شرکت کند. این بار دولت مانع شرکت آن ها در انتخابات نشد، اما با تقلب نگذاشتند هیچ یک از نامزد های اخوان، حتی مرشد کل، رای بیاورد.[90] هواداران اخوان شدید عصبانی شدند و به خیابان ها آمدند. شاه رییس دولت را متهم و دولتش را بر کنار کرد و مدتی بعد یکی از اعضای اخوان نخست وزیر سابق را ترور کرد و کشت. سال بعد، سال 1325، اخوان با نخست وزیر جدید علیه کمونیست ها و ملی گراها به توافق رسید و وفدی ها هم تلاش کردند میان اخوان اختلاف بیندازند که موفق شدند و وکیل البنا، نفر دوم اخوان، را علیه او شوراندند.[91]درگیری بین اخوان و وفد شدید و خیابانی شد و یکی از اخوانی ها نارنجکی پرتاب کرد که یک نفر کشته و سه نفر مجروح شدند.[92] وفدی ها هم دفتر مرکزی و باشگاه اخوان را آتش زدند.[93] حزب وفد از دولت خواست پیش آهنگان، بازوی قدرت اخوان، را منحل کند و مانع رفتار فاشیستی آن ها شود. اخوانی ها هم از دولت خواستند با وفدی های کمونیست برخورد کند.[94] هم زمان دولت با انگلیس مذاکره کرد و اخوان علیه دولت هم موضع گرفت. در نتیجه دولت طرف وفد را گرفت و فعالیت های پیش آهنگان را ممنوع کرد.[95] البنا از پادشاه خواست دولت را بر کنار کند و به ملت حکم جهاد دهد تا انگلیسی ها را بیرو, ...ادامه مطلب

  مقدمه:مصری ها معروف به محبت شدید نسبت به اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و تعلق خاطر به ایشان هستند. اما مذهب تشیع همزمان با سلطه دولت فاطمیون اسماعیلی مذهب بر مصر شکوفا شد و مساجدشان در اذان عبارت "حی علی خیر العمل" را به کار می برند. (عبارتی که شیعیان بر خلاف اهل سنت آن را به اذان اضافه نموده اند).همراه با سقوط دولت فاطمی عاضد در سال 567 ه.ق تشیع محدود و مصر به نظام اهل سنت بازگشت به طوری که مذهب امام ابو حنیفه نعمان مذهب رسمی مصر شمرده می شود. مسجد جامع الازهر که توسط فاطمیون بنا گردید، تبدیل به بنای باشکوه علمی و معنوی اهل سنت در تمام جهان اسلام گردید. با این وجود مصری ها احیاء مراسم ولادت و توجه به مناسبت های مربوط به اهل بیت را از فاطمی ها به ارث بردند. مانند میلاد نبی اکرم ص و امام حسین و آغاز سال هجری و روز عاشورا و دیگر مناسبت هایی که بخشی از احساسات مردمی آنها را سبب می شود به عنوان مثال بیش از 2 میلیون مصری برای زیارت ضریح امام حسین در سالروز ولادت آن حضرت که هر ساله در قاهره برگزار می شود شرکت می کنند.علی رغم این که شیعیان در مصر از دهه 40 قرن گذشته و تا اواخر دهه 70 با یک آزادی نسبی فعالیت می کردند اززمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979 مورد تحریم قرار گرفتند حقوقشان در آزادی بیان اعتقادات دینی شان به رسمیت شناخته نمی شدازایجاد تشکیلات دینی و اجتماعی منع شدند و از اواسط دهه 80- طبق گزارشها- تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند.به نظر می رسد سخنان رئیس جمهور مصر حسنی مبارک در مصاحبه ای با شبکه العربیه در آوریل 2006 که طی آن بیشتر شیعیان را به تابعیتشان نسبت به ایران و نه نسبت به دولت خود متهم ساخت، اختصاراً نظر حکومت نسبت به شیعیان مصر را بیا, ...ادامه مطلب

دارالفتوای مصر با انتشار پیامی در صفحه رسمی خود در فیسبوک با اشاره به این که اهل بیت پیامبر اسلام(ص)، بزرگوارترین خاندان از حیث فضیلت و خویشاوندی هستند، بر ضرورت تکریم و احترام به آن‌ها تأکید کرد.  , ...ادامه مطلب

دادگاه اداری مصر روز یکشنبه، دادخواستی مبنی بر متوقف‌سازی سایت‌ها و کانال‌های شیعی را قبول کرد. , ...ادامه مطلب

# موقعیت جغرافیای,یکشور مصر، در نیمکره شمالی و در شمال قاره آفریقا قرار گرفته و از طریق شبه جزیره سینا و کانال سوئز (Suez Canal)، که دریای مدیترانه را به اقیانوس هند متصل می‌کند، به آسیا مرتبط است و بن, ...ادامه مطلب

جزیره ها#جزیره الفنتاین(Elephantine)جزیره‌ای در رود نیل و تقریبا در جنوب مصر که اکنون بخشی از شهر آسوان ‌است. از شمال تا جنوب آن 1200 متر و عریض‌ترین بخش آن 400 متر است و به خاطر موقعیت جغرافیای,ی‌اش ت, ...ادامه مطلب

جغرافیای, انسانی,#جمعیتمصر، پر جمعیت‌ترین کشور خاورمیانه و سومین کشور پرجمعیت در قاره آفریقا با جمعیتی در حدود 83،688،164 نفر در سال 2011میلادی است که در رده پانزدهم دنیا قرار دارد و ایران با 76.923.300, ...ادامه مطلب

#ادبیاتمصر در زمینه ادبیات نیز دارای فرهنگی غنی است. به طوری که ادبیات، یکی از عناصر مهم فرهنگی در زندگی مردم این کشور به شمار می‌رود. داستان‌نویسان و شاعران مصر، در ردیف اولین افرادی بودند که سبک‌های, ...ادامه مطلب

#اصول کلیمصر یکی از کشورهای در حال توسعه جهان است که بیشتر اقتصاد آن وابسته به بخش کشاورزی، رسانه، صادرات نفت‌خام و گاز طبیعی و همچنین جهانگردی است. سه میلیون نیروی کار مصری در کشورهای دیگر مشغول به ک, ...ادامه مطلب

نقش مصر در گذشته در جهان اسلام,مصر به عنوان بزرگترین کشور عربی، با جمعیت بیش از 85 میلیون، یکی از پرجمعیت ترین کشورهای عرب است. مصر به اعتبار این که بخشی از آن در غرب خاورمیانه و بخشی از آن در شمال آفر, ...ادامه مطلب

مقدمه:مصری ها معروف به محبت شدید نسبت به اهل بیت پیامبر و تعلق خاطر به ایشان هستند.اما مذهب تشیع همزمان با سلطه دولت فاطمیون اسماعیلی مذهب بر مصر شکوفا شد و مساجدشان در اذان عبارت "حی علی خیر العمل" ر, ...ادامه مطلب

شيخ محمد الغزالى (سپتامبر ۱۹۱۷- مارس ۱۹۹۶) یکی از علمای برجسته الازهر و اندیشمند اسلام‌گرای مصری است که به همراه قرضاوی جایگاه مهمی در مباحث اسلام‌گرایی ‌میانه‌رو این کشور داشته است. , ...ادامه مطلب

چكيدهبررسى وضعيت, شيعيان, در جوامع مختلف و چگونگى برخورد حاكمان با آن‏ها غالبا از موضوعات مورد توجه برخى از محققان بوده است. در اين مقاله ضمن بررسى وضعيت, شيعيان, در عصر صلاح ‏الدين, ايوبى به چگونگى به قدر, ...ادامه مطلب

4ـ 1. اقدامات صلاح ‏الدين, در تضعيف تشيع در عصر وزارتصلاح‏ الدين, ايوبى به محض رسيدن به وزارت فعاليت خود را براى از بين بردن مذهب تشيع آغاز كرد. مهم‏ترين اقدامات او در زمان وزارتش براى محو كردن مذهب اسم, ...ادامه مطلب